Droogte als dominosteentjes
Het Amazoneregenwoud telt meer dan 800 miljoen voetbalvelden aan bos, en is daarmee het grootste regenwoud ter aarde. Het is zelfs zo groot, dat wetenschappers denken dat het regenwoud invloed uitoefent op het wereldwijde klimaat.
Maar zelfs dit enorme gebied is gevoelig voor de gevolgen van klimaatverandering. Grote delen van het regenwoud kunnen door een tekort aan neerslag afsterven, zo hebben wetenschappers recentelijk ontdekt. En slecht nieuws: door het opwarmen van de aarde zal de hoeveelheid neerslag in het Amazonegebied afnemen. Dat gebeurt vooral tijdens de droge periode, wanneer het regenwoud juist ieder buitje goed kan gebruiken. Als de droogte aanhoudt, kan zelfs een tipping point worden overschreden: dan sterft een deel van regenwoud helemaal af, en ontstaat er savanne.
Domino-effect
De onderzoekers zagen nog iets opvallends: Als een bepaald gebied regenwoud afsterft door uitdroging, leidt dat tot extra uitdroging in gebieden die verder weg liggen. Dit kan deze gebieden zelfs over het tipping point heen duwen! Op deze wijze creëert uitdroging zo een domino-effect, waardoor zelfs meer dan tien procent van het Amazonegebied het loodje kan leggen, vertelt promovendus Arie Staal van de Wageningen Universiteit, een van de onderzoekers. Om dat nog maar eens in voetbalvelden uit te drukken: dat zijn meer dan 80 miljoen voetbalvelden!
Arie vertelt:
“Het scenario voor toenemende droogte voor deze eeuw gaat uit van een afname van veertig procent vochttoevoer van de oceaan naar het continent in het droge seizoen. Dit is wel een bovengrens van wat we kunnen verwachten. We zien daardoor ook een grote afname van het regenwoud, maar het is ook niet onrealistisch.”
Toch maakten de onderzoekers ook nog een positieve ontdekking: als er in een gebied heel veel verschillende planten en bomen groeien, zijn de gevolgen van het domino-effect kleiner. Dus hoe groter de diversiteit van een regenwoud, hoe beter het droogte kan weerstaan. Een extra reden dus om geen tropisch hardhout meer te kappen!
Foto: Dallas Krentzel / Flickr